KONDA Araştırma'nın son raporu, Türkiye'deki ekonomik sıkıntıların vatandaşların tüketim alışkanlıkları üzerindeki çarpıcı etkilerini gözler önüne seriyor. "Sıfır gün harcaması" olarak adlandırılan ve maaşların alındığı gün tükenmesi olgusu, toplumun büyük bir kesiminde yaygın bir davranış biçimi haline gelmiş durumda. Araştırmaya göre, çalışanların %38'i maaşını alır almaz bitiriyor! Bu durum, özellikle sabit ve düşük gelirli vatandaşların temel ihtiyaçlarını karşılama mücadelesinin bir sonucu olarak öne çıkıyor.

Maaşlar Neden Hemen Tükeniyor?

KONDA'nın raporunda vurgulanan "sıfır gün harcaması" kavramı, maaşın hesaba yattığı gün yapılan yüksek miktardaki harcamaları ifade ediyor. Bu durum, hane halkı bütçelerinin maaşla birlikte anında erimesine ve tasarruf yapma imkanının ortadan kalkmasına neden oluyor. Peki, bu durumun temel sebepleri neler?

• Artan Enflasyon: Türkiye'deki yüksek enflasyon, temel tüketim maddelerinin fiyatlarını sürekli artırıyor. Bu durum, vatandaşların maaşlarını sadece temel ihtiyaçlarını karşılamak için harcamalarına neden oluyor.
• Düşük Gelir Seviyesi: Birçok çalışanın geliri, geçimini sağlamak için yeterli değil. Bu nedenle, maaşlar alındığı gün faturalar, kiralar ve gıda gibi zorunlu harcamalara gidiyor.
• Gelecek Kaygısı: Ekonomik belirsizlikler, vatandaşların tasarruf yapmak yerine ellerindeki parayı hemen harcamalarına yol açıyor. Gelecekte daha da zorlanacakları endişesiyle, mevcut ihtiyaçlarını karşılamaya öncelik veriyorlar.

Tüketici Davranışları Değişiyor Mu?

Araştırma, tüketicilerin "alışveriş terapisi" gibi lüks harcamalardan uzaklaştığını gösteriyor. Katılımcıların büyük bir çoğunluğu, kendilerini ödüllendirmek veya moralini düzeltmek için alışveriş yapmadığını belirtiyor. Bunun yerine, daha çok zorunlu ihtiyaçlara odaklanılıyor ve harcamalar minimum seviyede tutulmaya çalışılıyor. KONDA verilerine göre tüketicilerin en sık başvurduğu davranış biçimi sıfır gün harcaması olurken, “küçük ödül anlayışı” yüzde 14’lük düzenli tekrar oranıyla ikinci sırada yer aldı. Tüketicilerin sadece yüzde 5’i her zaman “kendimi ödüllendirmek için alışveriş yaparım” diyor.

Ekonomik Gelişmeler ve Beklentiler

Türkiye ekonomisi, son yıllarda önemli zorluklarla karşı karşıya. Enflasyonun yüksek seyretmesi, işsizlik oranının artması ve Türk Lirası'nın değer kaybetmesi, vatandaşların alım gücünü olumsuz etkiliyor. Hükümetin aldığı ekonomik tedbirler ise henüz beklenen sonuçları vermedi. Bu durum, toplumun geleceğe dair umutlarını azaltıyor ve tüketim alışkanlıklarını derinden etkiliyor. Ekonomik koşulların baskısıyla en yaygın tüketici davranışı yüzde 78 ile sıfır gün harcaması oluyor. Çalışan kesimin büyük bir bölümü maaşını alır almaz bitiriyor. Bu tüketim davranışına sahip bireylerin yüzde 38'i "her zaman maaşım alır almaz bitiyor" diyor.

KONDA'nın araştırması, Türkiye'deki ekonomik sıkıntıların vatandaşların hayatları üzerindeki derin etkisini bir kez daha gözler önüne seriyor. Maaşların hızla tükenmesi, tasarruf yapma imkanının ortadan kalkması ve tüketim alışkanlıklarının değişmesi, ekonomik krizin toplum üzerindeki yıkıcı etkilerini gösteriyor. Bu durumun düzelmesi için, enflasyonun kontrol altına alınması, gelir düzeyinin artırılması ve ekonomik istikrarın sağlanması gerekiyor. Aksi takdirde, "sıfır gün harcaması" gibi olumsuz tüketim alışkanlıkları toplumun genelinde yaygınlaşmaya devam edecek.