KPMG ve Melbourne Üniversitesi'nin ortaklaşa hazırladığı son rapor, iş dünyasında yapay zeka kullanımının beklenmedik bir boyutunu ortaya koyuyor. "Yapay Zekaya Güven, Tutumlar ve Kullanım: Küresel Araştırma 2025" başlıklı rapora göre, çalışanların %57'si yapay zeka kullanımını yöneticilerinden ve iş arkadaşlarından sakladığını itiraf ediyor. Bu durum, yapay zeka teknolojilerinin iş süreçlerine entegrasyonunda şeffaflık ve güven konularında ciddi soru işaretleri yaratıyor.

Neden Yapay Zeka Gizleniyor?

Çalışanların yapay zeka kullanımını gizlemesinin altında yatan çeşitli nedenler bulunuyor. Melbourne Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Nicole Gillespie'ye göre, bu durumun temelinde hedef baskısı, geri kalma korkusu ve şirketlerin yapay zeka kullanımına yönelik kısıtlamaları yatıyor. Çalışanlar, yapay zekanın sağladığı verimlilik artışını fark ettiklerinde, şirket politikalarına rağmen bu araçları kullanmaya devam ediyorlar. Ancak, bu kullanımın şeffaf olmaması ve denetlenmemesi ciddi riskleri beraberinde getiriyor.

Gillespie, iş dünyasında YZ kullanımının “uygunsuz, karmaşık ve şeffaflıktan uzak” bir düzeye ulaştığını belirtiyor. Bu durumun, yapay zeka teknolojilerinin potansiyel faydalarının tam olarak değerlendirilmesini engellediği düşünülüyor.

• Hedef Baskısı
• Geri Kalma Korkusu
• Şirket Kısıtlamaları

Eğitim Eksikliği ve Riskler

Raporda dikkat çeken bir diğer önemli nokta ise, çalışanların yapay zeka konusunda yeterli eğitime sahip olmaması. Çalışanların sadece %47'si yapay zeka konusunda resmi bir eğitim almış durumda. Bu durum, yapay zeka çıktılarının doğruluğunun kontrol edilmemesi, hassas şirket verilerinin halka açık yapay zeka platformlarına girilmesi ve yapay zeka hataları nedeniyle yanlış kararlar alınması gibi ciddi risklere yol açıyor.

Verilere göre:

• Çalışanların %66’sı YZ çıktılarının doğruluğunu kontrol etmiyor
• %48’i hassas şirket verilerini halka açık YZ platformlarına giriyor
• %56’sı YZ hataları nedeniyle iş yerinde yanlış kararlar alıyor

KPMG Küresel Güvenilir YZ Lideri Sam Gloede, bu durumun veri ihlalleri, yasal uyum sorunları ve itibar kaybı gibi riskleri beraberinde getirdiğine dikkat çekiyor. Gloede, “Şeffaflık olmadan yapay zekânın stratejik potansiyeli kaybolur” şeklinde uyarıyor.

Çözüm: Güven ve Eğitim

Rapor, yapay zekadan tam anlamıyla fayda sağlanabilmesi için güven ortamı ve sağlam bir eğitim altyapısının şart olduğunu vurguluyor. Çalışanların deneme yapabilecekleri, hata yapmaktan korkmadan gelişebilecekleri güvenli öğrenme alanlarına ihtiyaçları olduğu belirtiliyor. Hem temel hem de görev bazlı yapay zeka eğitiminin önemi vurgulanıyor.

Araştırma ayrıca, gelişmekte olan ekonomilerde çalışanların yapay zekaya olan güveninin (%82) gelişmiş ekonomilere (%65) kıyasla daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor. Bu durum, bu ülkelerdeki dijital okuryazarlık ve yapay zeka eğitimlerinin daha yaygın olmasıyla açıklanabileceği belirtiliyor.

Sonuç olarak, yapay zeka teknolojilerinin iş dünyasındaki potansiyelini tam olarak ortaya çıkarabilmek için, şeffaflık, güven ve eğitim konularına öncelik verilmesi gerekiyor. Aksi takdirde, yapay zeka kullanımının gizlenmesi ve denetlenmemesi ciddi riskleri beraberinde getirebilir ve bu teknolojilerin faydalarının önüne geçebilir.